Prins hield om haar verhaal te illustreren en kracht bij te zetten een pedaalemmerzakje omhoog – het type dat zij wekelijks wegbrengt – om te laten zien hoe weinig restafval ze aanbiedt.
“Dat is gewoon echt smering”
Het vaste tarief daalt licht, constateerde zij, maar wie wekelijks een zak wegbrengt is volgens haar dat voordeel meteen kwijt. En langer bewaren is geen serieuze optie: “Ik weet niet hoe u dat doet, maar ik laat mijn zakjes niet een maand in mijn onderkastje zitten, in de hoop dat ik dan die dertig kilo haal, zodat ik maar veertien keer per jaar ga storten. Dat is gewoon echt smerig in mijn beleving (…) als u wilt dat kilo’s restafval minder worden, zult u de kilo’s moeten gaan wegen en niet de zakjes.”
Bij diftar betalen inwoners niet alleen een vast bedrag per jaar voor bijvoorbeeld de milieustraat, papierroute, PMD-inzameling, maar daarbovenop ook per keer dat ze restafval aanbieden. Het uitgangspunt is dat wie minder restafval produceert, minder afvalstoffenheffing betaalt. Waar grotere huishoudens kunnen besparen door beter te scheiden, verandert er volgens Prins voor alleenwonenden weinig: zij bieden nu al weinig afval aan en komen daardoor sneller op het punt dat elke extra zak direct geld kost. Zij produceren weliswaar weinig kilo’s restafval, maar moeten het vaak aanbieden. Daardoor betalen zij relatief veel per storting, is haar redenering.
Alternatief scenario onverstandig
Het college stelt de verhouding 80–20 voor: 80 procent van de kosten in het vaste deel, 20 procent in het variabele tarief. Een bewuste keuze, zo werd uitgelegd. Hogere variabele tarieven (zoals een 70–30-model) zoals ook werd geopperd door VVD-raadslid Rixt van Puffelen als een alternatief scenario. Omdat Zeewolde nog geen eigen meetgegevens heeft, vindt het college dit onverstandig. Het variabele deel over 2026 wordt bovendien pas in 2027 afgerekend. Dat overgangsjaar moet de gemeente de data opleveren die nu ontbreken.
Meerdere raadsleden vroegen of de invoering van diftar extra kosten met zich meebrengt, omdat ook de ambtelijke organisatie zich erop moet aanpassen, hoe de invoering met name in Harderwijk is geweest en of er geen eerlijke manier bestaat om te voorkomen dat alleenstaanden nadeel ervaren. De adviseurs wezen erop dat het oude tariefverschil tussen één- en meerpersoonshuishoudens in Zeewolde veel groter was dan landelijk gebruikelijk.
Medisch afval, dumpingen en afvalcoaches
Raadslid Arjan Kremer van de ChristenUnie schetste een situatie waarin alleenstaande inwoners dagelijks medisch afval zoals incontinentiemateriaal kwijt moeten. De gemeente heeft daarvoor een regeling: tot 48 inworpen kunnen worden vrijgesteld, met maatwerk via de hardheidsclausule in schrijnende gevallen om uitzonderingen mogelijk te maken. In de praktijk is dat volgens de behandelend ambtenaar elders in het land voldoende gebleken. Het dagelijks ophalen van medisch afval is niet mogelijk.
Verder komen er volgens burgerraadslid Kees van den Broek van D66 meldingen binnen op sociale media dat mensen zich niet aan de regels willen houden en restafval willen gaan dumpen door zakken naast aanbiedlocaties neer te zetten. Sinds september registreert de gemeente dit soort dumpingen al structureel. Afvalcoaches en wijkbeheerders grijpen nu al in waar nodig, maar handhaving komt pas als allerlaatste stap. Ook gaan afvalcoaches van HVC op 12 december en op 19 december de markt staan om met inwoners in gesprek te gaan en dat ze ook de wijk in gaan als er problemen zijn en “eventueel langs de deuren gaan” om vragen te beantwoorden en om advies te geven.
Formele besluitvorming op 18 december
De belastingverordeningen en het voorstel voor de nieuwe afvalstoffenheffing worden in de raadsvergadering van 18 december ter besluitvorming voorgelegd. Dan zal blijken of de raad het voorstel van het college volgt of aanvullende maatregelen wil nemen voor groepen die nu nadeel ondervinden.
Vooral de vraag of de gemeenteraad ingaat op de herhaalde oproep van oud-wethouder Prins - die zelfs met een pedaalemmerzakje naar de raadszaal kwam om haar punt kracht bij te zetten om alleenstaanden tegemoet te komen - blijft daarbij een belangrijk open einde.
Tijdens de laatste vergadering voor het kerstvakantie zal duidelijk worden of de gemeenteraad nog aanpassingen wil doen aan de verschillende belastingtarieven die zijn besproken, waaronder – en misschien wel met name - de nieuwe afvalstoffenheffing.
085-0640737