Zeewolde

Bevlogen vertelling over Zeewolde; Karel Wethmar in de Verbeelding

Stichting de Verbeelding organiseerde donderdagavond een terugblik op de eerste jaren van Zeewolde. Een terugblik van Karel Wethmar. Wethmar, eerst werkzaam bij de Rijksdienst IJsselmeerpolders, later bij de Gemeente Zeewolde, was nauw betrokken bij de dorpsontwikkeling.

Aan zijn hand werd het publiek door de eerste jaren , van ’80 tot tot 2000, van het dorp geleid: de zich ontwikkelende natuur, de verschillende ontwerpers die Zeewolde-Noord en -Zuid vorm gaven. De avond stond bol van de historische ontwikkeling van Zeewolde. Een oproep vanuit het publiek na afloop van Wethmar’s voordracht om dat vast te leggen vond gehoor bij Jan Nieuwenhuis, medewerker Gemeente: de urgentie wordt gevoeld.

Emma Moretto, van Landschapsbeheer Flevoland opende de avond.

Karel Wethmar die aan het publiek afbeeling van Zeewolde laat zien en toelichting geeft

Immers Landschapsbeheer Flevoland organiseerde het verzamelen van ‘oral history’ uit Zeewolde. Dat verzamelen werd gedaan door een aantal vrijwilligers. Het project startte in 2018 en resulteerde in het boekje ‘Alleen maar zand en riet.” Een succes. De 700 honderd ( gratis) boekjes vlogen weg. Een tweede druk komt er niet. Maar Emma had een kaartje voor de aanwezigen bij zich met Qr-code, middels welk het boekje te downloaden is. (Ook is een download aan te vragen via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.) Landschapsbeheer maakte ook een aantal gefilmde interviews. O.a. met Karel Wethmar. Truus Visser werkte daar aan mee. Zij besprak ‘the making of’ van het interview, maar besloot met een oproep van diepgaander aard: “ Zeewolde bestaat 40 jaar. Wordt het niet tijd voor geschiedschrijving.”

Lyrische beschrijving van Zeewolde

De fragmenten van de interviews waren gelardeerd met historische beelden. De historische stemming zat er in. En toen moest Wethmar nog beginnen!
Hij vond het fijn om over de stedenbouwkundige ontwikkeling van Zeewolde te praten. En dat deed hij! Over ontwikkelaar Bredero ( die van Hoog Catharijne!) die het dorp aanvankelijk zou ‘bedenken’. Dat ging niet door. Maar Bredero mocht nog wel het havengebied ontwikkelen.
Over de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders (RIJP) die Zeewolde opzette. Over Theun Koolhaas, hoofd Stedebouw van de RIJP. Koolhaas, die de basis legde van Zeewolde. Koolhaas, die de zichtlijnen aanbracht om het dorp met het bos en het buitengebied te verbinden. Koolhaas die over Zeewolde schreef: “Bos, water, polder. Haven, strand, dijk. Alles in de tijd en seizoenen geplaatst. Donker groene ruisende lanen in een knalgroene zomerpolder.”
De welhaast lyrische Koolhaas eindigde zijn beschrijving verbluffend: “ De eerste lentedag, de leeuwerik zingt aan de hemelpoort.” De notitie, waarin de beschrijving staat werd aan alle ontwikkelaars, die hun steentje aan Zeewolde wilden bijdragen uitgereikt.

Engels dorpje

Een ansichtkaart van een Engels dorp in Kent was ook een inspiratiebron: die arcade’s erop hebben gezorgd voor het aanzicht van de Torenstraat, Raadhuisstraat en Kerkplein. Maar ook Elburg inspireerde. Het moet, architectonisch gezien, gebruist hebben in Zeewolde. Het gesteggel om het gemeentehuis van Quist om vooral de locatie. Het ontwerp van de supermarkt AH door de huisarchitect. Wethmar: “ Dat leek ons niks.”( Waarna architect Soeters een golvend statement bedacht!) De Woodbrookers, die een Kunstbaan wilden om het dorpscentrum met hun centrum te verbinden. De Kunstbaan kwam er. De Woodbrookers niet. De bibliotheek! Wethmar zou daar een avondvullend programma over kunnen organiseren…

Exit Koolhaas

In 1994 kwam er een eind aan de samenwerking met Koolhaas. Zeewolde had net een nieuwe burgemeester. Wethmar legt geen nadrukkelijk verband. De periode Roy Bijhouwer brak aan. Een belangwekkende periode , want in samenwerking met zijn buro Quadrat kwam in 1997 het Structuurplan tot stand. (Waarna er veel veranderde, zowel in de nieuw te bouwen wijken als in het gemeentehuis, red. ) Wethmar eindigde zijn meeslepende vertelling vol plattegronden en afbeeldingen met erop te wijzen dat invloeden van Koolhaas weer terug zijn, zoals in de groenzones van de Polderwijk.
Dat zijn verhaal op papier bewaard gaat worden was de wens van velen in de Verbeelding.

Advertentie